Sống có mục đích nghĩa là gì?

Có vẻ như chúng ta đang tự nói dối chính mình rằng xã hội và môi trường sống tuổi thơ không ảnh hưởng sâu sắc tới chúng ta ngày hôm nay? Hãy cùng nhau chiêm nghiệm lại một chút nhé. 

Hiểu được chúng ta đang bị ảnh hưởng ở mức nào và tìm ra cách thay đổi là mục đích mà chúng ta cùng nhau tìm hiểu. Tất nhiên để thay đổi luôn là thử thách bởi có nhiều điều đã ăn sâu vào trong ta một cách vô thức và cho dù mình có nhận ra được thì cũng cần nỗ lực và cách thức đúng để phá vỡ chúng và tạo ta phiên bản mới. 

Hãy dành thời gian và suy ngẫm các câu hỏi bên dưới. Nếu cần thiết có thể tìm cho mình một không gian riêng, một cuốn sổ để ghi chép lại. 

VAI DIỄN CUỘC ĐỜI:  

Thực chất nó là “vài trò” tuy nhiên HumanFirst team gọi là “Vai diễn” để dễ cho mọi người dễ cảm nhận ý nghĩa đặc biệt trong trường hợp tiêu cực khi bạn không sống theo con người thực của mình. Có nghĩa bạn phải diễn để hài lòng người khác. 

1. Những vai diễn cuộc đời bạn là gì? 

Gợi ý: Vai diễn ở đây có thể hiểu là ở mỗi giai đoạn, chúng ta sẽ đóng những vai trò khác nhau như khi nhỏ thì là “con ngoan”, “trò giỏi”, khi lớn lên thì là “nhân viên gương mẫu” hay “chồng”, “cha”, “vợ”…

2. Ở mỗi vai diễn này, bạn học khuôn mẫu từ đâu? Bạn học cách diễn/sống từ đâu? 

Gợi ý: Đôi khi bạn được giáo viên hoặc bố mẹ bảo rằng là một “con ngoan, trò giỏi” là phải thế nào hay hình mẫu một người đàn ông, phụ nữ tốt bạn được ảnh hưởng từ bố mẹ, ông bà mình…

3. Những vai diễn/hình mẫu này có thực sự ăn khớp với bản chất con người thực của bạn không? Bạn có hạnh phúc diễn những vai đó?

Gợi ý: Những phẩm chất mà hình mẫu bạn diễn có phải là do bạn tự thấy nó đúng với mục đích sống của bạn, hay bạn ‘diễn’ vậy để hài lòng những người xung quanh? 

4. Nếu bạn thay đổi hoặc loại bỏ vai diễn hoặc những khuôn mẫu của vai diễn thì ai sẽ bị ảnh hưởng? Ai sẽ được hưởng lợi khi bạn thay đổi? 

Gợi ý: Ví dụ bạn thay đổi vai diễn một người chồng mẫu mực (được khuôn mẫu theo cách mà vợ bạn muốn) thì vợ bạn sẽ bị ảnh hưởng thế nào? Ai sẽ hưởng lợi? 

5. Lợi ích của việc tiếp tục giữ những vai diễn hoặc lợi ích của việc bỏ chúng đi? 

Gợi ý: Hãy xem xét lợi ích của lựa chọn tiếp tục duy trì hoặc bỏ đi môt hoặc một số vai trò nào đó. 

ẢNH HƯỞNG TỚI NHÃN QUAN THẾ GIỚI: 

Nhãn quan thế giới hay hệ niềm tin bị ảnh hưởng bởi người nuôi nấng chăm sóc mình. Hãy liệt kê những niềm tin của người nuôi dưỡng, chăm sóc bạn khi nhỏ về các khía cạnh bên dưới: 

– Ý nghĩa cuộc sống:

– Vai trò cá nhân (từ trong cuộc sống, công việc)

– Tư tưởng chính trị (Nếu có)

– Đam mê

– Tín ngưỡng

….

=> Hãy khoanh tròn những niềm tin mà dường như bạn tự động bị ảnh hưởng và đánh dấu sao với những niềm tin mà bạn chủ đích chọn và sống với niềm tin đó. 

=> Hãy dành một chút thời gian suy nghĩ xem những niềm tin của người chăm sóc, nuôi dưỡng bạn khác với những người khác như thế nào? Những điểm bạn chọn lọc nằm ở đâu giữa họ? 

Hãy dừng tìm kiếm đam mê. Đam mê không phải là thứ gì đó để đi kiếm tìm mà nó cần được phát triển. Hãy cùng tìm hiểu 06 đặc tính của việc phát triển đam mê.

1. Đam mê thường phát triển một cách tình cờ: Nó có thể xuất phát tự một hứng thú. Ví dụ: Bạn được mời tới buổi chia sẻ kinh nghiệm quản lý tài chính cá nhân. Việc chia sẻ của bạn được đón nhận và bạn thấy hứng thú và bạn có khuynh hướng muốn làm tiếp và lập đi lặp lại. Đôi khi hứng thú mờ nhạt đi  và đôi khi nó thôi thúc khiến bạn tiếp tục tìm kiếm để trải nghiệm nhiều hơn, làm nhiều hơn. 

2. Đam mê cần được khích lệ và thử sức: Hầu hết chúng ta cần có ai đó như bố mẹ, bạn bè khích lệ và động viên để tiếp tục thử sức và khám phá nhiều hơn trước khi nhận ra đam mê và theo đuổi thực sự. 

3. Đam mê không hẳn lúc nào cũng đầy thích thú: Ban đầu chúng ta tìm ra sở thích và rất vui thích với điều này. Tuy nhiên, thông thường đến một mức nào đó chúng có thể thấy nó hết thích thú và thậm trí là “nhàm chán”. Lấy ví dụ từ một môn thể thao như bóng bàn, sẽ tới 1 ngưỡng bản cảm thấy sao mình không phát triển nhanh như lúc đầu, sao những quả đánh của mình gần như đã đi vào lối mòn nó không tăng thêm về độ tinh xảo. Đây chính là lúc bạn giảm bớt thích thú. Nhưng thông thường nếu bạn tiếp tục và có sự chỉ bảo, cọ xát từ cao thủ bạn sẽ thấy được bước tiến và tiếp tục phát triển đam mê với môn bóng bàn.

4. Đam mê thường ban đầu không đòi hỏi tài năng hay kỹ năng: Điểm này đặc biệt quan trọng và cần lưu ý. Ban đầu khi chúng ta bắt đầu một việc gì đó mà chúng thấy thích thú thường chúng ta chưa giỏi ngay được, kể cả trường hợp bạn có thiêm bẩm. Điều quan trọng cần ghi nhớ là hãy cứ bắt đầu làm điều mình thích, hãy khám phá. Dù thế nào đi nữa để đam mê phát triển nó cần rất nhiều nỗ lực và thực hành. 

5. Đam mê cần được thực hành: Như ví dụ chơi bóng bàn ở mục 3, chúng ta thấy rằng thực hành, khổ luyện sẽ đưa chúng ta lên level cao hơn và tìm thấy niềm vui, sự hài lòng, cảm giác chinh phục. Khi kỹ năng và chuyên môn càng tăng cao thì nó càng phát triển đam mê của chúng ta đối với việc đó. 

6. Mục đích tăng sức mạnh đam mê: Giả sử bạn tìm thấy và phát triển đam mê đào tạo kỹ năng con người kỹ nguyên số và bạn có mục đích to lớn là giúp người trẻ Việt Nam sống hạnh phúc hơn thông qua việc áp dụng kỹ năng mới để thành công hơn trong công việc, được thăng tiến và có nhiều tiền hơn cho gia đình, giúp họ gia tăng trải nghiệm cuộc sống. Đó là khi đam mê được mục đích sống thúc đẩy. Đó là khi đam mê sẽ được phát triển mạnh mẽ nhất. 

=====>>> Chúng ta làm gì khi có đam mê chưa được phát triển hoàn thiện?

1. Trước tiên hãy thoát khỏi gánh nặng tâm lý: Nếu cuộc đời trôi đi và chúng ta vẫn chưa tìm ra được niềm đam mê cháy bỏng của mình đó là điều bình thường. 

2. Hãy cho phép bản thân được khám phá: Nếu bạn tìm thấy điều gì làm bạn thích thú hãy cho phép bản thân khám phá. Sáu đặc tính về Phát triển đam mê kể trên giúp bạn hiểu được rõ điều này. Hãy luôn cho phép bản thân được khám phá nhé. 

3. Hãy thử và sai: Đam mê không phải là thứ sẵn có bạn chỉ tìm là thấy. Nó cần được phát triển và điều thú vị là chúng ta luôn có thể thử và sai. 

Điều cuối cùng, mục đích luôn mạnh mẽ hơn đam mê. Mục đích chính là ý nghĩa bạn tìm thấy trong việc mình làm. Sống có mục đích là khi bạn được sống chính mình, tìm được sự liền mạch từ:

–  Kỳ thú tuổi thơ

–  Đam mê khi trưởng thành

–  Tài năng

– Mơ ước

– Giá trị bản thân

– Cam kết bản thân

Ai trong chúng ta cũng có tài năng thiên bẩm và những kỹ năng vượt trội riêng. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa chúng ta sẽ dùng chúng như một phần của mục đích sống. Lấy ví dụ, bạn có thiên bẩm là chơi bóng bàn, nhưng bạn không xem bóng bàn là mục đích sống, bạn có thể theo đuổi việc khác. Bạn chỉ xem nó như một môn thể thao để rèn luyện sức khỏe. Điều này hoàn toàn bình thường và chúng ta bắt gặp khá nhiều xung quanh chúng ta phải không nào? 

Đôi khi có những tài năng, kỹ năng thiên bẩm chúng ta có mà không hề nhận ra. Tôi có một đồng nghiệp rất giỏi trong việc kết nối mọi người. Mỗi khi anh ấy tổ chức một sự kiện hay một buổi thảo luận anh ấy mời được rất nhiều người tới tham dự. Qua nhiều lần chứng kiến, tôi trao đổi quan sát của mình với anh ấy thì anh ấy mới chiêm nghiệm lại và công nhận nó là một tài năng thiên bẩm. Sau đó, anh ấy tìm thấy được sự hợp nhất trong mục đích sống của mình sử dụng lợi thế của tài năng đó. Giờ anh ấy là chuyên gia trong mảng kết nối kinh doanh và tổ chức sự kiện kết nối doanh nhân rất thành công. 

Một cách để tìm ra tài năng, kỹ năng xuất chúng của mình là đi hỏi người khác. Bởi như ví dụ về đồng nghiệp của tôi, đôi khi có nhiều điều rất rõ ràng với người khác mà chúng ta lại không tự mình nhìn ra được. Hãy khảo sát, phỏng vấn gia đình, bạn bè, đồng nghiệp…từ đó bạn cần tự chiêm nghiệm với bản thân những câu hỏi sau:

1. Việc gì bạn làm giỏi xuất sắc/Bạn làm gần như không cần nỗ lực, nó tốt một cách tự nhiên?

2. Tôi tỏa sáng khi? 

3. Mọi người luôn nói tôi rất giỏi về? 

4. Bạn sở hữu kỹ năng nào mà rất ít người có?

5. Kỹ năng nào đến với bạn một cách dễ dàng trong khi người khác thì cứ loai hoay không làm chủ được?

Hiểu về loại tính cách là yếu tố quan trọng để bạn hiểu chính mình và người khác. Điều quan trọng nhất là nó giúp bạn tìm ra sự rõ ràng hướng tới mục đích sống của mình. 

Bài kiểm tra loại tính cách phổ biến nhất là e Myers Briggs Type Inventory (MBTI). Chắc hẳn bạn hoặc người quen của bạn đã bắt gặp những bài test kiểu này khi đi phỏng vấn. Tại sao nhà tuyển dụng lại muốn biết loại tính cách của bạn? Cũng giống như bạn thôi. Họ muốn biết Tài năng bẩm sinh của bạn, ở đâu bạn sẽ phát huy nhất, thế mạnh, ai bạn sẽ hoặc không hòa hợp. 

Bạn có thể tìm hiểu thêm về tính cách của mình qua bài test MBTI TẠI ĐÂY

Dấu mốc cuộc đời là những thời điểm bước ngoặt, có ảnh hưởng lớn, tạo sự thay đổi lớn trong cuộc đời chúng ta. Thông thường nếu nhìn lại chúng ta có thể thấy được những khuôn mẫu hoặc những logic của sự thay đổi. Có bao giờ bạn xem một bộ phim mà bạn có thể biết trước được diễn biến, bước ngoạt tiếp theo không? Tôi chắc là có. Nếu cuộc được của chúng ta được dựng thành phim, có những mốc thời gian và bước ngoặt thì bạn sẽ dễ cảm nhận được ảnh hưởng của những dấu mốc, trải nghiệm đã ảnh hưởng tới chúng ta và tạo ra chúng ta ngày hôm này như thế nào. Điều đáng kinh ngạc là rất nhiều ảnh hưởng tạo sự thay đổi lên chúng ta là vô thức. 

Hãy cùng nhau nhìn lại những dấu mốc cuộc đời mình, từ đó trở nên có nhận thức và đưa ra lựa chọn cho mình nhé.

Trước tiên, hãy tạo một danh sách các sự kiện quan trọng từ lúc chúng ta sinh ra cho đến hiện tại.

[……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..]

Bây giờ hãy tổng hợp danh sách đó. Hãy gom những sự kiện tương tự nhau về một nhóm và có thể biểu đạt theo mốc thời gian. Ví dụ:

– Từ 6 – 16:

– Từ 17-21: 

– Từ 22- 30:

– Từ 31 – 40:

– Từ 41- 50:

Một số câu hỏi bạn trả lời thử:

1. Những bước ngoặt cuộc đời bạn là gì?

2. Bạn có nhìn thấy khuôn mẫu gì không? (Điều lặp đi lặp lại)

3. Bạn học được những bài học gì?

4. Điều gì bạn cảm thấy hoàn thiện? Chưa hoàn thiện?

5.  Điều gì tạo năng lượng cho bạn?

6. Giá trị sống của bạn thay đổi thế nào?

7. Bạn thấy cuộc đời bạn được tập trung phần lớn vào việc gì?

8. Điều gì thực sự nổi bật? 

Nhìn lại những dấu mốc cuộc đời bạn, những sự kiện quan trọng, những sự kiện tạo ra bước ngoặt bạn có nhận thấy những điều trùng hợp ngẫu nhiên nào không? 

Thực chất những điều xảy ra tưởng như là trung hợp ngẫu nhiên, nếu để ý, chúng ta sẽ thấy nó như xảy ra đồng thời hướng chúng ta tới một điều gì đó đã sắp đặt trước. Cùng thử khám phá qua một số tình huống sau nhé:

1. Ngôi nhà mơ ước: Có sự trùng hợp hoặc dấu hiệu kết nối liên quan tới ngôi nhà mơ ước mà bạn đang sống hiện tại không? (Số thành viên, hàng xóm, khu vực sống…)

2. Công việc: Bạn có công việc hiện tại như thế nào? (Bạn tìm ra nó như thế nào, bạn nói chuyện với ai, bạn nhận được thông điệp gì) 

3. Mối quan hệ: Bạn gặp người yêu, bạn đời của bạn thế nào? Điều gì khiến bạn đi tới nơi đó?

Bạn có câu chuyện của mình để chia sẻ không? 

Có ai đó bạn biết vừa mất đi một công việc, nhưng ngay lập tức lại có 1 công việc mà thực sự cô ấy thấy công việc này mới là đam mê của mình chưa? Điều trùng hợp ngẫu nhiên là dấu hiệu hướng chúng ta tới một điều gì đó. 

Chúng ta đều có niềm tin hạn chế, dù là do chính chúng ta tạo ra, hay do người khác hoặc xã hội. Điều quan trọng là chúng ta phải thực sự nhận thức được Hệ thống niềm tin của mình. Hãy tham khảo nội dung này ở bài viết Niềm tin hạn chế là gì và cách loại bỏ chúng. 

Bây giờ là lúc nhìn lại mọi thứ mà chúng ta đã bàn ở trên và xem xét tổng thể. Quỹ đạo cuộc đời bạn đang hướng tới là gì? Hãy cùng tóm lược mọi thứ trong một trang giấy bên dưới để cùng xem xét và làm rõ ràng hơn. 

1. Sau khi xem xét các ảnh hưởng từ thời thơ ấu, bạn cảm nhận nhãn quan thế giới và vai diễn cuộc đời thực sự của bạn là gì? 

[……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………]

2. Sau khi xem xét đam mê, sở thích bạn thấy điều gì nổi bật lên và có ý nghĩa và có sức truyền cảm hứng nhất? 

[………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….]

3. Sau khi xem xét tài năng và kỹ năng của mình, bạn thấy cái nào là hữu ích và có hướng mục đích nhất? 

[……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..]

4. Bạn có nhìn thấy sự trùng hợp ngẫu nhiên đóng một vai trò trong cuộc sống của mình? Chúng dẫn bạn đi đâu? Chúng đã dẫn dắt bạn trong quá khứ vậy tương lại thì sao? 

[…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….]

5. Những bước ngoặt nào trong cuộc đời bạn đã đưa bạn tới một cuộc sống có mục đích và ý nghĩa hơn? 

[……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..]

6. Bạn dường như sinh ra để làm gì?

[…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….]

7. Cuộc đời bạn dường như đang hướng tới điều gì? 

[………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….]

8. Điều gì tóm lược được sứ mệnh chính của cuộc đời bạn? Chọn 3 – 5 điều chính từ ở trên. 

[……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….]

TÓM LƯỢC, nếu bạn viết bằng 1 câu thì mục đích cuộc sống của bạn là gì? 

[……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..]

Giờ bạn đã tìm ra được mục đích và ý nghĩa sống của mình và loại bỏ được những niềm tin hạn chế. Đã đến lúc viết bản tuyên ngôn sứ mệnh cuộc đời mình. 

Bản tuyên ngôn giải thích bạn thực sự là ai và sống vì điều gì. Nhiều nhân vật lịch sử hoặc các tổ chức lớn ngày nay dùng Bản tuyên ngôn để kêu gọi hành động đối với khách hàng lý tưởng, những tổ chức và cá nhân có cùng niềm tin. Bạn cũng có thể làm tương tự. Quan trọng hơn hết là cho chính bản thân mình. Để bạn luôn cảm thấy đầy cảm hứng. Và nhiều lúc bạn cảm thấy lạc lối thì hãy lôi nó ra đọc để trở lại chính mình. 

Bạn có thể tham khảo các ý sau để tự phát triển cho mình một Bản tuyên ngôn nhé. 

Mục đích của tôi là: 

[…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………]

03 giá trị cốt lõi nhất của tôi là: 

[……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….]

Cụm từ hoặc câu trích dẫn tóm lược được nhãn quan và quan điểm sống của tôi: 

[…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..]

Đặc tính của những người mà bạn muốn là một phần của Bộ lạc của mình là gì: 

[…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….]

Tôi sống vì điều gì: 

[………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….]

Đây là lý do tại sao tôi muốn hoàn thiện mục đích sống của mình: 

[………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………]